FINDIKTA SON DURUM
Fındık bitkisinin bir yıl sonrasının ürün oluşumunu sağlayan erkek çiçeklerin oluşumu, Mayıs-
Haziran aylarında, yıllık sürgünlerinin üzerindeki yaprakların koltuklarında tek veya gruplar halinde gelişmeye başlarlar. Meyve gözleri yani, dişi çiçek tomurcukları, çiçeklenmeden önceki yaz döneminde başlar ve Haziran ayından itibaren de gelişme istidadı gösterirler. Yükseklik kesimlerine göre Ekim-Mart ayları itibariyle evreler halinde tozlanmalarını tamamlamaktadırlar. (Modern Fındık Tarımı-Ayhan Ünal)
Bilindiği üzere; 2010 yılı yaz ayları, bölgemizde sıcak ve kurak geçmiş, Kasım-Aralıkaylarında ise hava sıcaklığı, Bölgemizde uzun yıllar ortalaması üzerinde gerçekleşmiştir.
Soğuklanma ihtiyacını tamamlayamayan ve erken gelişme gösteren fındık erkek çiçeklerinin çoğu, ocak ve şubat aylarında tozulamaya (polen yaymaya) başlamadan kararıp dökülmüştür. Yapılan bilimsel araştırmalarda, kışı ılık geçen dönemlerde erkek çiçeklerin erken açtığı ve tozlanma sürelerinin de kısa olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle de erkek ve dişi çiçekler aynı zamanda açmamıştır.
Bu durumu fark eden çoğu üretici bizleri arayarak bu sorunlarını iletip, fındık verimlerininetkilenip etkilenmeyeceğini sormuşlardır. Bizler ve ilgili resmi ve sivil toplum kuruluşları Ocak-Şubat aylarında fındıkta tozlanma sorunu yaşanabileceğini, buna bağlı olarak ta fındık bahçelerinde karanfil (dişi çiçek) miktarlarının fazla sayıda olmasının üreticilerimizi ve fındık ticareti yapan işadamlarını yüksek rekolte beklentisi olarak algılanmaması yönünde açıklamalarda bulunmuştuk.
Şu an Mayıs 2011 sonu itibarı ile bu konudaki teknik söylemlerin ne kadar doğru çıktığını,fındıkta rekolteyi yalnızca dişi çiçek miktarının değil, hasat’a kadar geçen periyotta biyolojik,
fizyolojik ve ekolojik faktörlerin ürün miktarına direkt etki ettiği gerçeği ile karşı karşıya kalınmış olup üstüne bir de Karadeniz bölgesinin tamamında Şubat-Mart-Nisan aylarının da yağışlı, sisli ve kapalı bir hava geçmesi de mevcut püslerin tozlanma yapmasını sınırlamıştır.
Ayrıca, hava sıcaklığının Nisan ve mayıs ayı ilk yarısında soğuk (20 Cº altında) seyretmiş,
tozlanmış karanfillerdeki fenolojik evreyi de normal evreden, yaklaşık 20 güne yakın süre
geciktirmiştir. Normal mevsim şartlarında Mayıs sonu Haziran başlarında fenolojik evre olarak çotanaktaki danenin normal iriliğe ulaşarak döllenmenin tamamlanması gerekirken, içinde bulunduğumuz bu günlerde ise (mayıs ayının 15–25. günleri) fındık çotanaklarındaki danelerin mercimek iriliğine dahi ulaşmamış olması, fındıkta fizyolojik gelişmeyi etkilemiş, bu nedenle, gerek tozlanma gerekse döllenme eksikliği nedeniyle yoğun olarak karanfil ve çotanak taslağı dökümleri yaşanmaktadır.
Sakarya –Artvin arasındaki arazilerde yapılan izlenim ve tespitlerde 2011 yılı ülkemiz fındık
rekoltesinin son yılların en düşük seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
Kamuoyunun dikkatine sunarız.
Özer AKBAŞLIGiresun Ziraat Odası Başkanı