TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Gerekçesini ekte sunduğumuz, Karadeniz için hayati önem taşıyan fındık üreticisinin sorunlarının tespit edilerek, çözüm önerilerinin araştırılması ve bunun için yapılacak yasal düzenlemeler dahil olmak üzere, alınacak önlemlerin tespiti için Anayasanın 98’inci İç tüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılmasını arz ederiz.
Selahattin KARAAHMETOĞLU
Giresun Milletvekili
GEREKÇE
Fındık Ürünü Karadeniz Bölge Halkının, yaklaşık 8,5 milyon yurttaşımızın ana geçim kaynağı ya da direkt ve dolaylı, gelirlerini belirleyen en önemli gelir kaynaklarındandır. Ayrıca ülkemizin tarımsal ürün ihracatı içerisinde öne çıkan önemli bir döviz kaynağı niteliği bulunan fındık, bir sanayi ürünü olmasıyla da istihdama olan katkısı yadırganamayacak özel bir tarımsal üründür.
Ülkemizde fındık, başta Ordu, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin'in ürünü olmasına rağmen, bugün itibariyle, Devlet Planlama Teşkilatı ve Devlet İstatistik Enstitüsünün verilerine göre, 42 ilimizde yetiştirilmektedir. Ülkemizin Karadeniz’e kıyısı olan hemen her ilinde fındık üretilmektedir. Fındık, ülkemizin, dünya üretim ve ihracatında yüzde 75'lik paya sahip olduğu bir üründür. Bu oran, bazı yıllarda yüzde 80'lere kadar çıkabilmektedir.
Denilebilir ki, dünya üzerinde hiçbir ülkenin, hem üretimine hem de ihracatına bu oranda sahip olduğu bir ürün yoktur. Fındık, agrokültürel ekonomik yapıya sahip olan ve tek ürün ağırlıklı üretim yapısını arz eden Karadeniz bölgemizin gerek ekonomik ve gerekse sosyal ve kültürel yapılanmasında ve gelişmesinde, fevkalade öneme haizdir. Doğu Karadeniz Bölgesi Fındık üretimi için ekolojik bakımdan en uygun koşullara sahip bulunmaktadır. Bölgemizde, ticarî yapının boyutlarını ve gelişmesini belirleyen ve pazar talebini oluşturan gelirlerin başında, ziraî kesimin fındıktan sağladığı kazançlar gelmektedir. Bu bağlamda, fındık, bölgemiz ekonomisinin ana gelir kaynağını oluşturmakta olan bir mahsulüdür. Ayrıca ülkemizin tarımsal ürün ihracatı içerisinde öne çıkan önemli bir döviz kaynağı niteliği bulunan fındık, bir sanayi ürünü olmasıyla da istihdama olan katkısı yadırganamayacak özel bir tarımsal üründür.
Fındık üreticisinin hakkının verilmesi; bölgede yaşanan yoğun göçün yerinde istihdamla çözülmesini sağlayacağı gibi, Karadeniz Bölgesinin temel problemlerinden olan erozyonla mücadelede de önemli bir yer tutan fındık bahçelerinin korunmasını dolayısıyla erozyonla mücadelede de başarılı olunmasını sağlayacaktır.
2011 fındık rekoltesinde meydana gelen düşüş özellikle Giresun ili çevresinde % 70-80 oranında gerçekleşmiştir. Ürün kaybı çiftçilerimizin iradeleri dışında ekolojik dengesizlikler, endüstriyel tarımın beraberinde getirdiği olumsuzluklar sonucunda gerçekleşmektedir. Bölge üreticisi kamu bankaları ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden kullandıkları kredileri ödeyemeyecek durumdadır. Alan bazlı gelir desteği, iyi tarım uygulama desteği, gübre, mazot toprak analizi desteği ödemelerinin biran önce yapılması gerekmektedir ve ürün sigorta bedellerinin ödenmesinde güçlükler yaşanacağı düşünülmektedir. Karadeniz bölgesi ve ülkemiz için büyük önem arz eden fındığın dünyada en kaliteli yetiştirilebildiği coğrafi bölgesinde varlığını sürdürebilmesi devlet tarafından desteklenmesi ile mümkün görünmektedir. Fındık alanlarında don gibi kuraklığın, bitkinin soğuklama ihtiyacı ve tozlanmasının doğal yollardan sağlanamamasının yaşanan risk ve belirsizlikler olduğu düşünülerek sigorta kapsamında değerlendirilmesi ihtiyaç haline gelmiştir. 2004 yılında meydana gelen don afeti kapsamında bir çok üreticimize yapılması gereken ödemeler yapılmamış, hükümet 2009 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunun Bazı Ödeneklerin Kullanılmasına ve Harcanmasına İlişkin Esasları İçeren E- Cetvelinin 45. maddesinde yaptığı düzenleme ile üreticinin alacaklarını ödememe yoluna gitmiştir. Bu engelleyici hüküm düzeltilerek üreticinin alacakları hala ödenmemiştir.
İklim şartları sebebiyle alternatif ürün ekimine uygun olmayan Doğu Karadeniz Bölgesinde yaklaşık 3 milyon vatandaşımızı doğrudan, 8 milyon yurttaşımızı da dolaylı olarak ilgilendiren, fındık ürünü ile fındık üreticilerinin sorunların tespiti, Fiskobirlik’in yeniden piyasa aktörü olabilmesi ve istikrarlı bir fındık piyasasının oluşabilmesi için alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla, bir Meclis Araştırması açılması gerekmektedir.