Bakanlığımız Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından uygulamaya konulan “Hayvan Genetik Kaynaklarının Yerinde Korunması ve Geliştirilmesi Projesi”nin alt projesi olan “Çepni Koyununun Yerinde Korunması Projesi” kapsamında, Giresun ilimizde kadimden beri yetiştiriciliği yapılan “Çepni Koyunu” ırk özelliklerinin muhafazası amacıyla koruma altına alınmıştır.
Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü uzmanlarının proje liderliğinde, İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüz tarafından; Giresun ili Çanakçı, Eynesil, Görele ve Tirebolu ilçelerimizde faaliyet gösteren 8 adet küçükbaş hayvancılık işletmesinde yetiştiriciliği yapılan 1.000 (bin) baş anaç çepni koyunu projeye dahil edilmiştir. İşletmeler; koruma yerinde ikamet eden, farklı ırktan erkek materyal bulundurmayan ve herhangi bir melezleme yapılmayan işletmeler arasından seçilmiştir.
Yetiştiriciler, proje lideri ile iş birliği halinde Bakanlık tarafından istenen kayıtları tutmak, ölüm ve zorunlu kesime ait belgeleri muhafaza etmekle mükelleftir. Doğan yavrulardan proje liderinin onayladığı ırk özelliklerine sahip ve sağlıklı olanlar, sürü yenilemesinde kullanılabilecektir. Hayvan Genetik Kaynaklarının Yerinde Korunması ve Geliştirilmesi Desteği kapsamında; sözleşme imzalanan 8 işletmeye, 2023 yılı için koyun başına 240 lira olmak üzere, 2024 yılı içerisinde bin baş anaç çepni koyunu için toplamda 240 bin lira destekleme ödemesi yapılacaktır.
Çepni koyunu; literatürlerde Karayaka ırkının bir alt varyetesi olarak “Çakrak” ismiyle anılsa da Karayaka ırkının Çakrak tipinden fenotipik yönden daha farklı olduğu görülmektedir. Karayaka ırkının karagöz tipinden daha iri yapılıdır. Çepni koyununda baş, kulaklar ve bacaklar siyah renklidir. Erkeklerinde kalın spiral boynuzlar bulunur, dişileri boynuzsuzdur. Baş ve bacaklar çıplaktır. Baş orta uzunlukta ve dar, vücut uzun ve dar, bacaklar ise nispeten kısadır. Kuyruk uzun ve incedir. Çepni koyunu ile ilgili son dönemlerde yapılan bilimsel çalışmalarda; Karayaka, Of, Hemşin ve Artlı koyunlarından genetik açıdan farklılıklar gösterdiği ve bu yönüyle ırk olarak nitelendirilebilme potansiyeli taşıdığı hususu bildirilmiştir.
Giresun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü
