Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü/12. Bölge Müdürlüğü/Giresun Şube Müdürlüğümüzce, karaya yuva yaparak kuluçkaya yatan su kuşlarının tehlikelerden uzak bir şekilde üremelerini sağlamak amacıyla, Şebinkarahisar ilçesindeki, Kılıçkaya Barajı, Avutmuş Çayı ve gölet gibi sulak alanlara 10 adet yapay kuş yuvası yerleştirildi. Ayrıca tespiti yapılacak sulak alanlara 8 adet yapay kuş yuvası daha yerleştirilecektir.
“Her yıl milyarlarca kuşun ilkbahar ve sonbaharın başlarında binlerce kilometrelik göçlerine başladıklarını biliyoruz. Göç sayesinde kuşlar, yıl boyu aktif kalarak dünyanın farklı yörelerindeki mevsimlik beslenme ve yuvalanma olanaklarından yararlanıyorlar. Bu açık avantaja karşın göçün maliyeti ağır olduğu gibi bu kadar uzun soluklu yolculuğun üstesinden gelebilmek için kuşta köklü fizyolojik değişimler gerekiyor. Genellikle kuş göçleri üreme ve üreme dışı dönemlerin aynı bölgede geçirilmesinin avantajlı ya da mümkün olup olmadığı durumlarda görülür. Göç olanca risklerine karşın hâlâ vazgeçilmediğine göre kuşlara hatırı sayılır yararlar sağlıyor olmalı. Uzun göç yolculuğu, tamamlamak için harcanan enerjinin yanı sıra yorgunluk, kaybolma, yırtıcılara yem olma gibi riskleri nedeniyle tehlikeli bir girişim.”* Her yıl milyonlarca kuşun gökyüzünde yaptığı bu gizemli yolculuk ülkemizden de geçmektedir. Yaptıkları bu uzun göç yolculuklarında gerek ‘yol huzursuzluklarını’, gerekse dinlenmek ve üreme dönemlerinde kuluçkaya yatmak için ülkemizin sulak alanlarına gelmektedirler. Buralarda kurdukları yuvaların pek azı başarılı olur. Memeli ve kanatlı birçok yırtıcı hayvanların tehditi altında olduklarından ciddi kayıplar yaşanarak tür popülasyonlarında ve yavru sayılarında hayli azalma görülür. Sürdürülebilir bir yaban hayatının varlığı, türlerin korunarak doğal ortamlarında rahatça yaşayabilmeleri ve üreme dönemlerinde yırtıcılara karşı su kuşlarının bu kayıplarını önlemek amacıyla, Amerika'daki üniversiteler, avcı dernekleri ve su kuşlarıyla ilgili sivil toplum örgütleri işbirliğinde yürütülen başarılı çalışmalardan örnek alınarak başlatılan "Su Kuşları İçin Yapay Yuva Yapımı" çalışmaları Orman ve Su İşleri Bakanlığı/ Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğümüz aracılığıyla yürütülüyor.
Göl ve göletlerin, akarsu deltalarının 2 metre derinliklerine kadar olan sığ sularında su kuşlarının üreme esnasında yırtıcılardan kaynaklanan kayıplarını minimuma indirmek amacıyla ülke genelinde deneme amacıyla “Su Kuşları İçin Yapay Yuva” tesis edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu çalışmalar kapsamında, Giresun Şube Müdürlüğümüzce, önemli göçmen kuş yollarından biri olan Şebinkarahisar ilçesinin sınırlarında kalan Kılıçkaya Barajı, Avutmuş çayı ve göletlere 10 adet yapay kuş yuvası yerleştirilmiştir. Tespit çalışmaları süren sulak alanlara 8 adet daha yapay kuş yuvası yerleştirilecektir.
“Milyonlarca göçmen kuşun uzun mesafeler katederek yaptığı yolculuk insanlar için hayati değer taşır. Kuşlar zararlı böceklerin baş düşmanıdır. Karaların çoğunun bulunduğu kuzey bölgelerine göç etmeselerdi ve yılın dörtte üçünü burada geçirmeselerdi, haşereler buralarda muazzam bir bitki katliamı yapardı. Baharda milyonlarca böcek, bitkiler üzerine yumurta bırakır. Bunlardan çıkan tırtıllar, kuşlar tarafından yenilerek kontrol altında tutulur. Çeşitli kurt, böcek ve çekirge yumurtalarını yiyerek mutlak bir kıtlığın önüne geçerler.”**
*/** Bilim ve Teknik Dergisi –Mayıs 2004