Kayıtlı İstihdamın Teşviki - II Hibe Programı (PRE-II)
“Modern Köleliğe Son” Projesi
II. KONFERANS
“Gündelik Ve Mevsimlik İstihdamda Kayıtdışına İlişkin Toplumsal Hafızamız”
Doç. Dr. Sedat BENEK - Harran Üniversitesi Öğretim Üyesi
Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen Kayıtlı İstihdamın Teşviki - II Hibe Programı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yürütülmekte ve izlenmektedir. Bu program kapsamında Hayat Boyu Eğitim ve Kişisel Gelişim (HEGEM) Derneğimizle, Giresun Belediyesi ve Giresun Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ortaklığında "Modern Köleliğe Son” Projesi ilimizde yürütülmektedir.
Proje kapsamında; 30 Mart 2017 Perşembe günü Saat 10.00’da Giresun Ticaret ve Sanayi Odası Konferans Salonunda Harran Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Doç.Dr. Sedat BENEK tarafından “Gündelik Ve Mevsimlik İstihdamda Kayıtdışına İlişkin Toplumsal Hafızamız” adlı konferans gerçekleştirildi.
Konferansın açılış konuşmasını yapan HEGEM Dernek Başkanı Dr. Rahman ÇAKIR, “Proje kapsamında ev hizmetlerinde çalışan 50 kadına yönelik 250 saat süreli Kişisel Gelişim Eğitimi ve KOSGEB onaylı Girişimcilik Kursu düzenledik ve kursiyerlerimiz eğitimleri başarıyla tamamladı. Ev hizmetlerinde çalışanların ve işverenlerin, kayıtlı çalışmayı teşviki, ilimizde ev hizmetlerine çalışanların kurumsal bir çatı altında buluşmaları, sosyal ve ekonomik haklarını takibi için dernek kuruldu. Kısa adı GİTEV olan Giresun Tesis ve Ev Hizmetleri Derneğinin 36 aktif üyesi var. Dernek, iktisadi işletme kurma aşamasında olup ev-işyeri temizliği, çocuk ve yaşlı bakımı ile yemek hazırlama gibi işlerde profesyonel hizmet vermeye başlayacaktır.” dedi.
Hibe programının ana faydalanıcısı olan Sosyal Güvenlik Kurumu adına Giresun Sosyal Güvenlik İl Müdürü Erdal ÖZDEMİR, sosyal güvenliğin doğumdan ölüme hatta ölüm sonrası yakınlara bağlanan aylıkla devam eden bir hizmet olduğunu belirterek kayıtlı çalışmanın önemine vurgu yaptı. Daha sonra kısa ve uzun vadeli sigorta kollarıyla ilgili bilgiler veren Özdemir, ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalıştıranların mutlaka iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı günlük 1,19 TL ile çalışanlarını sigorta ettirmeleri gerektiğini, Bakanlığımız bu işlemi 5510’a SMS göndermek suretiyle kolaylıkla yapılmakta olduğunu söyledi.
Giresun Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü Mustafa SARI, Cumhurbaşkanımız tarafından başlatılan 2.000.000+ istihdam seferberliği kapsamında çalışanların vergi ve primlerinin devlet tarafından karşılanacağını belirterek işverenlerimizin bu fırsattan faydalanmasını isteyerek kurum olarak gerekli desteği sağlayacaklarını söyledi.
Konferansta konuşan Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr.Sedat BENEK, “Kayıt dışı istihdam, sosyal güvenlik açısından niteliği itibariyle; Yasal işlerde çalışarak istihdama katılan kişilerin, çalışmalarının gün veya ücret olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına hiç bildirilmemesi ya da eksik bildirilmesi olarak tanımlanabilir. Ev hizmetleri, tarım ve ormancılık ile gündelik işler kayıtdışılığın en fazla olduğu 3 sektör.
Türkiye’de gündelikçi sayısını doğrudan veren bir istatistik yok. TÜİK 2014 Mart itibarıyla 810 bin kişi bu istihdam ediliyor. Sektörde kayıtdışı istihdam oranı yüzde 46. Mevsimlik Tarım İşçiliğinde istihdam yaklaşık 1,5 milyon kişi.
Türkiye’de Kadın İstihdamı Düşük
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'de erkeklerin istihdam oranı yüzde 70 civarındayken, kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 30. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ile kıyaslandığında bu oran, Avrupa ortalamasının yarısından da daha az.
AB istatistik dairesi Eurostat’ın 2015 verileri, Avrupa ülkelerinde çalışan kadın ortalamasının yüzde 62,3 olduğunu gösteriyor. Türkiye’de 8 milyon 100 bin kadın istihdam altında. Fakat bunların da sadece yüzde 45'i kayıt altında.
Tarım sektöründe kadının çalışma oranına bakıldığında neredeyse yüzde 90’ını kayıt dışı çalışmaktadır.
Giresun’un da içinde bulunduğu Düzey 2(Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde kayıtdışı istihdam oranı % 52,46.
Çalışanın eğitim düzeyi yükseldikçe kayıtlılığın artmaktadır. TÜİK verilerine göre 15-20 yaş grubunda ve emeklilik sonrası çalışanlarda kayıtdışılık oranlarının daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Kayıtlı istihdama ilişkin devlet, işveren ve çalışan boyutunda yapılması gerekenler var. Bilgilendirerek, bilinçlendirerek kayıtlı istihdama iyişkin farkındalık oluşturulmalı, kanunlar sadeleştirelerek anlaşılır hale getirilmeli ve nihayetinde bir Vicdan muhasebesi yapılarak bireysel ve dolayısıyla bir toplumsal hafıza oluşturulmalıdır.” dedi.
Konferans sonrasında konuşmalarından dolayı günün anısına Doç.Dr.sedat BENEK’e, proje ortağı Giresun Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği adına Başkan Ali KARA tarafından plaket verildi. KOSGEB Girişimcilik Kursunu başarıyla tamamlayan kursiyerlere belgeleri törenle takdim edildi.
Konferansı, Giresun Sosyal Güvenlik Müdürü Erdal ÖZDEMİR, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdür Mustafa SARI, İl Dernekler Müdürü Nazan AYDOĞAN, Giresun Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Ali KARA, Giresun Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Bekir BAYRAM, GRÜ Öğretim Üyeleri Prof.Dr. Ali KAFKASYALI, Prof.Dr.Ayşe ÖZCAN, Yrd,Doç,Dr, Funda AYDIN GÜÇ, basın mensupları ile 150’ya yakın kişi ilgiyle izledi.