Giresun Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mustafa Demirci, Karadeniz fındığının artık dünyada rakiplerinin arttığına vurgu yaparak, fındığa milli bir çözümün şart olduğunu söyledi.      

10 yıl öncesine kadar fındığın ne olduğundan habersiz olan ülkelerin şimdilerde dünya fındık pazarında söz sahibi olacak kadar büyüme yolunda ilerlediğini belirten Demirci, Karadenizli fındık üreticilerinin sağlam bir duruş sergileyerek fındığına sahip çıkmaları gerektiğini söyledi.

Rekolte açıklamalarının şeffaf olması gerektiğine de vurgu yapan Demirci, aksi taktirde sezon sonu ihracat rakamlarının da uluslar arası fındık pazarında tedirginlik meydana getirdiğini, bu durumun da haliyle fiyat konusunda tahmin edilmeyen sonuçların doğmasına neden olduğunu belirtti.

Röportaj: Giresun Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mustafa Demirci:

Geçen Yıl Fındık İhracatında Rekor Kırıldı

“Türkiye´de fındık ihracatının başladığı günden bugüne kadar ilk defa geçtiğimiz sezon 280 bin ton fındık ihracatı yapıldı. Tabi bu 280 bin ton, bu sene fındık rekoltesinin az olduğu Avrupa´ya beyan edilmişti. Dolayısıyla Avrupalılar mal bulamayacağız sıkıntısıyla, eski fındık yeni fındık ne bulduysa aldılar. Bu 280 bin ton ihracat bundan kaynaklanıyor.”

Aslında İhracat Rakamları Normal

“Rakamlara bakarsak 2010 yılında; bugün itibariyle 193 bin 335 ton fındık ihracatı yapılmış. 24.06.2012 tarihi itibariyle de 192 bin 400 ton ihracat yapılmış. Arada 1000 tonluk fark var. Bu bizim aslında yıllardır yapmış olduğumuz ihracatın normal seyrinde devam ettiğidir.”

Rakamlar Baz Alınırken Haftalık Değerlendirilmemeli

“Fakat bugün Ziraat Odalarının açıklamaları var. 25. haftada ihracat rakamları yukarı gidiyor diye bir açıklaması var. Şimdi 1 haftalık ihracat rakamının ölçülere ne kadar yansıması doğrudur, değildir, istisnalar kaideyi bozmaz. Gerçekte ihracatımız bizim 240 bin tonlardadır. Bu sene ihracat beklentimiz 210 bin tondur.”

Rekolte Doğru Belirtilmedi Bu Da Fiyatı Şişirdi

“Yapılan rekolte tahminine göre fiyatlar kendiliğinden arz ve talebe göre oluştuğu için rekolte az diye bu sefer de bu rekolteye göre fiyat oluştu. Rekolteyi ziraat odaları  400 bin ton ilan edilince fındık 8 bin liraya kadar çıktı. Halbuki 500 bin tonluk gerçek rekolte söylenmiş olsaydı belki 8 bin olmayacaktı ama 7 bin liralarda, 7 bin 500 liralarda olacaktı. Bu düşüşler de çok sert olmayacaktı.”

Fındık Yok Diye Bir Panik Havası Yaşatıldı.

“Fındık yok diye bir panik havası yaşatıldı. Ve fındığın anormal bir değer artışı söz konusu oldu. Sonradan bunun bu kadar düşük olmadığı, %25 oranında daha fazla ürünün olduğu tespit edilince de otomatik olarak başladığı yere geri dönmeye başladı.”

Rekolte Rakamları Şeffaf Olmayınca Bocalama Yaşandı

“Bu durum ithalatı yapan Avruıpalılar´da bir durgunluğa sebep oldu. İçeride elinde malı olanlar da panikle elindeki malı boşaltmaya çalıştı. Bu birbirini tamamlayarak fiyatın aslında istemediğimiz seviyelere gelmesine sebep oldu.”

Panik, Beraberinde Düşüşü Hızlandırdı

“Buradaki olay şu olması gerekirdi: Eğer 480 bin  – 500 bin gerçek rekolte tespit edilip ilan edilmiş olsaydı, 7 bin liralara çıkan bu mal 8 bin olmayacaktı ama ona göre alım yapacaklardı ve bugün panikle beraber bu rakamlara düşmemiş olacaktı. Bundan sonraki süreç; daldaki rekoltede 750 bin tonluk beklenti var.”

Rakipler Gün Be Gün Güçleniyor

“Biz fındığın en büyük üreticiyiz ama etrafta rakiplerimiz var. Gürcistan, Azerbaycan var.  İspanya var, İtalya var, Amerika var. Hatta Güney Amerika´da Şili var. Şili´de şimdi fındık çıktı, piyasaya sürülmeye başlandı. Gürcistan ve Azerbaycan´da 50´şer bin ton kabuklu fındık şu anda üretilmeye başlandı. Halbuki 10 yıl önce sıfır noktasındaydı orası. Eğer böyle devam ederse bir 10 yıl sonra 200 bin tona gelecekler.”

Fındığa Milli Bir Çözüm Şart

“Buna milli bir çözümü oluşturmamız gerekiyor. Bireysel ya da bir kurum olarak değil de milli bir çözüm getirmemiz gerekir. Bunun için de biz Giresun Ticaret Borsası olarak bir toplantı yapıp, “nasıl bir çözümle bu işi halledebiliriz”in çalışmasına başlayacağız.

İstikrarın devamını sağlayabilmemiz adına, fındığın gelecekte elimizden kaymaması adına, rakiplerimizin yapmış oldukları uygulamaları kontrol altına alıp, onlara göre bir strateji çizebilirsek,  bu stratejiyle kendi geleceğimizi de kontrol altına almış oluruz.”

Vatandaş Fındığına Sahip Çıkmalı

2010 yılında 650 bin tonluk bir fındık rekoltesi vardı. Fındık ihracatındaki beklentiler; serbest piyasada hatta Avrupa´da; “4 bin lira ya da 4 bin liranın altında fiyat oluştururuz“du. Ama vatandaş malına sahip çıktığı için, 4 bin liraya fındığını satmadı. 4 bin 250´den başladı. 4 bin 500 liradan devam etti. Ve 5 bin 500´den sezonu kapattı.

Bu yıl ziraat odaları 400 bin ton rekolte açıkladı. Tarım komisyonu 458 bin ton rekolte açıkladı. Bu 458 bin liralık rekoltede 7,5-8 liraya kadar çıktı. Önümüzdeki 458 bin tonluk bir beklenti var.

Vatandaş kendi malına sahip çıkarsa fiyatların düşmesini vatandaş kontrol altına alabilir. Düşürmez ve yukarı doğru çıkmasına sebep olur. Çünkü bu yaşadığımız sezonda vatandaş malına sahip çıktı ve satmadı. Vatandaşın buradaki dirayetli ve kendi ayağı üzerinde basarak sağlam durmasıyla malının sahibi olduğunu gösterdi. Gene aynı şekilde hareket edilirse, vatandaş malına sahip çıktığı müddetçe fındığı kendi dediği rakamlara satma şansına sahiptir.