Büyük önder M. Kemal Atatürk’ e Kurtuluş Savaşı’ nın planlarını
yaptıranların başında yer alan Giresunlu eşsiz komutanlardan Şehit Binbaşı
Hüseyin Avni Bey ve Osman Ağa, Türk tarihinde ki hak ettikleri değeri ve
kıymetlendirmeyi ne yazık ki tam olarak alamamışlardır.
Ruslar, Trabzon’ u işgal ettiklerinde, onları ilk karşılayan
bazılarının dostu A.B.D.’ nin konsolosunun olduğunu Trabzonlular bile fazla
hatırlamaz. Ancak, Rusların unuttuğu bir şey vardır ki o da Yüce Türk Milleti’
nin inanç, akıl ve cesaret dolu yüreğidir. Büyük Türk Milliyetçisi Binbaşı
Hüseyin Avni Bey başta Osman Ağa ve diğer çeteler olmak üzere, Ruslara karşı
Harşıt Nehri boyunca çelikten bir duvar oluştururlar. 3 seneye yakın Harşıt
ötesinde kalan Emperyalist işgal kuvvetleri, Harşıt Nehrini 1 milim karşıya
geçemezler. Bu yüzden Giresun’ umuzun kurtuluş günü olmamıştır.
Binbaşı Hüseyin Avni Bey’ in Milli Mücadeledeki kahramanlıklarını
yerinde dinlemek ve hissetmek için haymananın köylerine gittim. O günleri bilen
ve gören yaşlı bir dedenin işte anlattıkları:
Ben, 8-10 yaşlarındaydım. Yaşları 15-20 arası 3-4 bin civarında
genç getirdiler köyümüze. Bunların giyimleri bizlere benzemiyordu. Karadeniz
civarından gönüllü olarak geldiklerini söylediler. Gelirken davul, zurna ve
kemençe eşliğinde düğüne gider gibiydiler. Köyün yaşlıları bu gençlerin savaşa
sokulmamaları için komutanlarına yalvarıyorlardı. Ancak onlar bu konuşmalara
kulak asmadılar. Yukarıda ki Ali Rıza’ nın harmanında silah eğitimine
alındılar. 15-20 gün sonrada komutanları Hüseyin Avni Bey yönetiminde şu karşı ki
ulu dağ ve haymana’ ın gökgöz mevkiine doğru savaşa gittiler. Karşı ki ulu dağ
tam 16 kere el değiştirdi. Ne yazık ki o gördüğümüz yiğit delikanlılardan hiç
birini bir daha göremedik. Kurtuluş Savaşı sırasında Hüseyin Avni olan ismine
Malazgirt komutanı gibi Alparslan ismini ekleten ve kurtuluş savaşında ünlü “
Alparslan grubunu” oluşturan ayrıca M. Kemal Atatürk’ le Osman Ağayı buluşturup
Kurtuluş Savaşı’ nın Samsun’ dan başlamasını sağlayan Hüseyin Avni Alparslan ve
Kurtuluş Savaşı kahramanlarımızdan Osman Ağa kimdir şimdi ona bakalım.
Hüseyin Avni Bey Tirebolu’nun, Cintaşı mahallesinde
1876 yılında doğmuştur. Pangaltı Mekteb-i Harbiyesi’ni bitiren H. Avni Bey Teğmen
rütbesiyle mezun olunca Balkanlara ve Selanik’e tayin olmuştur. H.Avni,
Selanik’li Başyazıcı ailesinden Rıza Ağa’nın kızı Huriye Hanımla evlenmiştir.
Balkanlarda eşkıya takibinde görevler yapmıştır. H.Avni Bey, Rusların Trabzon
ve Rize işgalinden sonra Harşıt nehri hattına kurulan çelik duvarın
komutanlarındandır.
Rusya’da 1917 Ekim ihtilalinin olmasıyla
Rus Ordusu’nda iç karışıklık ve ayaklanmalar çıkar. Osmanlı Devletiyle Erzincan
anlaşmasını imzalayıp çekilmeyi kabul eden Ruslar daha sonra Harşıt boylarından
da çekilmeye başlarlar. Trabzon ve Rize kurtarılır. Batum ve Kars da geri
alınır. Bu esnada Rusya’da iç savaş çıkmış, orduları dağılmış ve direnci düşmüştür.
Ordu’muz, Azerbaycan ve Dağıstan’a, bölge halkı ve Azeri Türklerinden de
aldıkları destekle bir harekat düzenlerler. Ermeni ve Gürcü güçlerle çatışmalar olur.
Birliklerimiz hemen hemen tüm Azerbaycan’ı ele geçirir. Hüseyin Avni Bey’de
Azerbaycan harekatı komutanlarındandır.
Daha sonra Hüseyin Avni Bey, Rize Askerlik Şube
Başkanlığı’na atandı. Osman Ağa’nın da katkısıyla da yeni gönüllüler toplanmış
ve 42- 47. gönüllü Alaylar oluşturulmuştur.
42. ve 47. Gönüllü Alaylar, Pontus
ve Milli Kuvvetlere karşı ayaklanmaların bastırılmasında pek çok görev yapmıştır.
Bu gönüllü alaylar Ankara üzerinden Türk Ulusu için kritik bir savaş olan
Sakarya Savaşı’na katılmışlardır. Savaşın hassas bir safhasında 42. Alay
Mangaltepe’nin geri alınması muhaberelerine katılmış ve H. Avni Alparslan Bey Haymana
gökgöz mevkiinde mermisi bittiğinden dolayı şehit olmuştur. Ne yazık ki bu gün
şanına ve ismine yakışır ne mezarı vardır ne de bir anıtı.
Osman Ağa ise, Giresun'un Hacıhüseyin mahallesinden Ferudunzadeler
ailesindendir. Babası askerlik bedelini ödemesine rağmen O gönüllü birlik
oluşturarak savaşlara katılmıştır. Savaşta göstermiş olduğu başarılarından
dolayı Yarbaylık rütbesine kadar yükselmiştir. Bu savaşlarda sağ dizinden
yaralanarak Gazi unvanını
almıştır. Giresun'a döndükten sonra 1.Dünya savaşına katılmıştır. Batum ve
Harşit çayında Ruslara karşı savaşarak, Rusların Harşit çayını geçmelerini
engelleyenler arasında yer almıştır. 8 Mayıs
1919 tarihinde Yunan Kızılhaç heyetini taşıyan bir Yunan gemisi Giresun'a
gelir. Heyet 11 Mayıs 1919 tarihinde Taşkışla'ya beyaz renkli Yunan Kızılhaç
Bayrağını asar, 5 Haziran 1919 Tarihinde ise Pontus bayrağını asarlar. Bu
olaylar üzerine Osman Ağa, harekete geçerek arkadaşları ile birlikte
işgalcilerin bayraklarını indirip, yerlerine Türk bayrağını asarlar.
29 Mayıs 1919 tarihinde Havza'da Mustafa
Kemal Atatürk ile gizlice buluşmuştur. Bu buluşmadan sonra, Atatürk' den aldığı
emirler doğrultusunda hareket etmiştir.
Trabzon milletvekili Ali Şükrü beyin
ölümünden kasıtlı olarak Türk Milleti’ni sevmeyenler tarafından sorumlu
tutulmuş olup ne yazık ki bir kısım Giresunlu’lar da buna inandırılmıştır.
Mezarı ve anıtı Giresun Kalesindedir.
Ali Zafer TOPŞİR
